XVII. Yüzyıl İzmir’inde Osmanlı-İngiliz İktisadi İşleyişi
Anahtar Kelimeler:
Osmanlı, İngiliz, Ticaret, İzmir, Siyasi İlişkiler, ÜretimÖzet
Avrupa’da ilk sanayi devrimi İngiltere’de gerçekleşmişti. 1820’lerin başında sanayi devrimini tamamlayan İngiltere, Avrupa’da rakipsiz duruma gelmişti. Bu gelişme ile dünya genelinde iktisadi işleyişte önemli gelişmeler meydana gelmiştir. İngilizlerin Osmanlı ile olan siyasi veya iktisadi ilişkilerinde dirsek temasları on altıncı yüzyıla kadar dayanmaktadır. 1593’te İngilizlerin büyükelçi atanması ile bu ilişkiler daha sistematik bir şekilde ilerletilmiştir. Ticari olarak on yedinci asırda İzmir limanı gerek dönemin Şam-Halep ve Anadolu coğrafyasında üretilen malların batıya sevki için önemli bir üs idi. Osmanlının ticari geçiş güzergâhı olan Akdeniz’de etkin olmaya başlamasıyla birlikte, XVI. Yüzyılda Fransızlar daha sonra İngilizler ve Hollandalıların bu siyasi ve ticari medeniyet havzada yer alabilmek için Osmanlı’dan imtiyazlar alma yarışına girmişlerdir.
Referanslar
Acıpınar, M. (2016). Osmanlı İmparatorluğu ve Floransa: Akdeniz’de ticaret, diplomasi ve korsanlık 1453-1599, Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Aksoy, N. (2004). Rönesans İngiltere’sinde Türkler, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
Anmaç, E. (1992). Osmanlı-İngiliz ekonomik ilişkilerinin Batı Anadolu (Ege Bölgesi) halıcılığına etkisi ve 19. yüzyıldan başlayarak bu bölgede İngiliz sermayesi ile üretilen halıların kalite, renk ve desen özellikleri. (Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Arıkan, Z. (2003). Sır Paul Rycaut: Osmanlı İmparatorluğu ve İzmir, Osmanlı Araştırmaları, XXII, İstanbul, 109-139.
Baktır, H. (2017). Tükler- İngilizler: Tarihte ilk münasebetler. The Journal of Academic Social Science Studies, 63, Winter II, 169-179.
Beydilli, K. (1991). Avrupa. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, IV, 135-151.
Braudel, F. (1989). Akdeniz ve Akdeniz dünyası-I (Çev. Mehmet Ali Kılıçbay). Eren Yayınları, İstanbul.
Braudel, F. (1990). Akdeniz ve Akdeniz Dünyası-II (Çev. Mehmet Ali Kılıçbay). Eren Yayınları, İstanbul.
Bulut, M. (2000). XVII. Yüzyılda Osmanlılar ve Merkantilistler, Ekonomik Yaklaşım, 11(9), 23-35.
Bulut, M. (2000). XVII. Yüzyılda Osmanlılar ve Merkantilistler. Ekonomik Yaklaşım Dergisi, 11, 23-35.
Burian, O. (1951). Türk-İngiliz münasebetinin ilk yılları. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, IX (1-2), 1-41.
Çakıcıoğlu, R. O. (2007). Levanten Kavramı ve Levantenler üzerine bir inceleme. Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 22, 337-356.
Dinç, Z. (2020). Osmanlı Devleti’nde yabancı tüccarlar: Ankara örneği, http://www.academia.edu/3861387/Osmanl%C4%B1_Devletinde_Yabanc%C4%B1_T%C3%BCccarlar_Ankara_%C3%96rne%C4%9Fi (Erişim Tarihi: 10.08.2023).
Eldem, E. & Goffman, D. (2003). Bruce, Doğu ile Batı arasında Osmanlı Kenti Halep, İzmir ve İstanbul. Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul Eylül.
Elibol, N. (2005). XVIII. yüzyıl Osmanlı dış ticaretiyle ilgili bazı değerlendirmeler. Eskişehir Osman Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, VI(1), 61-76.
Epstein, M. (1908). The early history of the levant company (Ph.D), London
Erdinç, Ö. (2015). 003 ve 03M numaralı düvel-i ecnebiye defterlerinin trankripsiyonu ve değerlendirmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
Fayda, M. (1998). Ahidname. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, I, 535-536.
Goffman, D. (1995). İzmir ve Levanten dünya 1550-1650 (Çev. Ayşen Anadol-Neyyir Kalaycıoğlu), Tarih Vakfı Yurt Yayınları2, İstanbul Ekim.
Goffman, D. (2004). Osmanlı Dünyası ve Avrupa 1300-1700 (Ülkün Tansel). Kitap Yayınevi, İstanbul.
Gökbilgin, T. (1954). Konsolos. İslam Ansiklopedisi, 836-840.
Gürsoy, M. (1994). İzmir sanayinin geçmişi ve bugünü (Son Yüzyıllarda İzmir ve Batı Anadolu Sempozyumu). Akademi Kitabevi, İzmir, 123-133.
İnalcık, H. (2000). İmtiyazat. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, 22, 245-252.
İnalcık, H. (2000). Osmanlı İmparatorluğu’nun ekonomik ve sosyal tarihi-I 1300-1600 (Çev. Halil Berktay), Eren Yayıncılık, İstanbul.
Kurat, A. N. (1953). Türk- İngiliz münasebetlerinin başlangıcı ve gelişimi (1553-1610), Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara.
Kütükoğlu, M. (1974). Osmanlı- İngiliz iktisadi münasebetleri-I (1580-1838), Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara.
Kütükoğlu, M. (1988). Ahidname. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, I, 536-540.
Maclean, G. (2017). Doğu’ya yolcuğun yükselişi Osmanlı İmparatorluğu’nun İngiliz konukları (1580-1720)2, Çev. Dilek Şendil , Yapı Kredi Yayınları.
Martal, A. (2013). 17. yüzyılda İzmir: Bir Liman Şehri Olarak Yükselişi, Türk Deniz Ticareti Sempozyumu-V (Piri Reis), 83-90
Meram, A. K. (1969). Belgelerle Türk-İngiliz ilişkileri tarihi. Kitaş Yayınları, İstanbul.
Özcan, A. (2000). Osmanlı- İngiltere Münasebetleri, TDV, 22, 302-307.
Savaş, A. İ. (2002). Konsolos. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, 26, 178-180.
Taş, H. (2004). XVII. yüzyılda Ankara. (Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Taş, H. (2007). İhtisâb mukâta’ası verilerinin şehir ekonomisi açısından önemi Ankara Örneği. Ankara Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Dergisi, 8(13), 409-436.
Uçan, Y. E. (2015). İngiltere himayesinde bir eğitim müessesesi: İzmir Evangelik Rum Okulu, The Journal of Academic Social Science Studies, N/36, Wınter II, 429-447.
Uzunçarşılı, İ. H. (1949). Ondokuzuncu asır başlarına kadar Türk- İngiliz münasebatına dair vesikalar, Belleten, VIII(51), 573-648.
Ülker, N. (1992). VIII. yüzyılın ikinci yarısında İzmir’deki İngiliz tüccarına dair ticari problemlerle ilgili belgeler. Belgeler, XIV(18), 261-319.
Ülker, N. (1994). XVII. ve XVIII. yüzyıllarda İzmir şehir tarihi (Ticaret Tarihi Araştırmaları), Akademik Kitabevi, İzmir.
Yıldız, M. (2012). İzmir levantenleri üzerine inceleme. Turan Stratejik Araştırmalara Merkezi Dergisi, IV(13), 36-54.
Yorulmaz, Ş. (1995). Tarih sürecinde bir zümre: Levantenler. DEU Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü Çağdaş Türkiye Türkiye Tarihi Araştırmalar Dergisi 2(4-5), 129-136.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 Journal of Academic Analysis
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
