Kırılgan Beşli Ülkelerinde Ekonomik Büyümeyi Etkileyen Makroekonomik Dinamikler: Eşbütünleşme Yaklaşımı

Özet

Teknolojik gelişmeler beraberinde birçok alanda yenilik getirmiştir. Bu kapsamda ülkeler arasında ticari ve finansal faaliyetler kolaylaşmış ve özellikle sermaye hareketlerinin akışkanlığı artmıştır. Bazı ülkeler bu yeniliklere hızlı bir şekilde adapte olurken, sermaye hareketliliği sınırlı ve yabancı sermaye rezervi kısıtlı olan gelişmekte olan ülkeler ise ekonomileri kötü etkilenmiştir. 2013 yılında Morgan and Stanley ve 2017 yılında Standard and Poor’s tarafından yayınlanan ekonomik görünüm raporunda küresel finans hareketlerinden en çok etkilenen ülkeleri kırılgan olarak tanımlamıştır. Bu doğrultuda kırılgan ekonomiye sahip olan ülkelerin temel problemleri yüksek faiz oranları nedeniyle borçlanma maliyetlerinin artması, kısa vadeli yabancı yatırımlara fazlasıyla bağımlı olmaları, makroekonomik göstergelerindeki istikrarsızlık ve döviz kurundaki dalgalanmalar olarak belirtilmiştir. Bu çalışma 1991-2021 yılları arasında Kırılgan Beşli olarak adlandırılan gelişmekte olan ülkelerinde büyüme ve seçili temel makroekonomik göstergeler arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla eş bütünleşme analizi yapılmıştır. Analizden elde edilen bulgulara göre eşbütünleşme ilişkisi bulunmamıştır. Söz konusu ülkeler benzer özelliklere sahip olsa da farklı büyüme dinamiklerine sahip olmaları nedeniyle uzun dönemli ilişki mevcut olmadığı tespit edilmiştir.